پرونده محمد ثلاث؛ انکار، ابهام و اعدام

۸۱۴

حکم اعدام محمد ثلاث باباجانی، درویش گنابادی صبح امروز دوشنبه ۲۸خرداد اجرا شد. آقای ثلاث متهم بود در جریان درگیری های ۳۰ بهمن ۹۶ پلیس با دراویش،‌ با اتوبوس سه مامور پلیس را زیر گرفته و کشته است.

این درگیری ها پس از آن رخ داد که برخی ماموران لباس شخصی در اطراف منزل نورعلی تابنده، قطب دراویش گنابادی حضور یافتند. دروایش با اعلام اینکه ماموران امنیتی قصد حصر یا بازداشت آقای تابنده را دارند، اطراف منزل او حضور یافتند. حضور آنها با دخالت نیروهای امنیتی و پلیس همراه شد و خشونت ها شروع شد. در جریان خشونت ها، فیلمی منتشر شد که نشان می داد یک اتوبوس سفیدرنگ در خیابان به سمت ماموران پلیس حرکت می کند و تعدادی از آنها را زیر می گیرد. محمد ثلاث متهم بود که راننده این اتوبوس است.

نخستین جلسه دادگاه او ۲۰ اسفند ۹۶ برگزار شد. سه هفته پیش از برگزاری این جلسه حسین رحیمی، فرمانده پلیس تهران در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «انتظار پلیس از دستگاه قضایی صدور حکم اعدام برای محمد ثلاث است.» مقام های پلیس ایران همچنین اظهار امیدواری می کردند حکم اعدام پیش از پایان سال ۹۶ اجرا شود. این گفته ها نشان می داد آنها می دانند که نتیجه پرونده چیست.

۲۸اسفند۹۶ خبرگزاری دولتی ایرنا اعلام کرد که حکم اعدام محمد ثلاث صادر شده است ولی مقام های قضایی به صورت رسمی، ۱۵ فروردین ۹۷ اعلام کردند که او به اعدام محکوم شده است. خبرگزاری فارس وابسته به سپاه نوشته است که آقای ثلاث «در جریان تحقیقات، ضمن اقرار به عمدی بودن اقدام خود از جمله راندن و هدایت اتوبوس به سمت ماموران ناجا، علت را عصبانیت و خشم اعلام کرده است»، اما ۳ خرداد ۹۷ یک فایل صوتی از محمد ثلاث منتشر شد که در آن می گوید: « من بیگناهم، دو تا اتوبوس بوده است. من راننده اتوبوسی که آدم کشته است نیستم، من آدم کش نیستم، من مورچه را هم نمی کشم. ماشین من سالم بوده است و گلوله ای به من نخورده است. تمام اینها صحنه‌سازی نیرو انتظامی است، من پشت اتوبوسی که آدم کشته نبوده ام، آن اتوبوس دیگری بوده که آدم کشته است.» او علت اینکه در دادگاه اعتراف کرده راننده اتوبوس بوده را چنین شرح داده است: «اگر در دادگاه اول از خودم دفاع می کردم مرا می کشتند، می ترسیدم که بگویم، در پاسگاه دو ساعت مرا زدند، ولی من «یک کلمه» گفتم که من نبودم. گفتند بزنیدش تا بمیرد و بگویید در درگیری کشته شده و من سعی می کردم که کج دار و مریز با نیروی انتظامی رفتار کنم که فقط مرا نکشند تا حرفم از نیروی انتظامی به بیرون برسد.»

دیروز سازمان عفو بین‌الملل با ابراز نگرانی نسبت به اعدام محمد ثلاث، خواستار تجدید دادرسی در این پرونده مطابق با استانداردهای جهانی دادرسی عادلانه شد ولی این درخواست نیز مانند همه درخواست های روزهای اخیر از سوی مقام های قضایی رد شد. زینب طاهری، وکیل محمد ثلاث نیز که می گوید «ادله غیرقابل انکاری دال بر بی‌گناهی» محمد ثلاث دارد، از دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی کرده بود ولی تلاش هایش به نتیجه نرسید. او می گوید شاهدان جدیدی در این پرونده وجود دارد که می گویند راننده اتوبوسی که به سمت پلیس حرکت کرده است، یک مرد جوان بوده است.

زینب طاهری در اکانت توییتر خودش خبر داده که به زودی «کلیه مستندات بیگناهی قابل انتشار در رسانه ها را در اختیار افکارعمومی قرارخواهم داد.» منتقدان اجرای این حکم می گویند در جریان رسیدگی به این پرونده، درخواست هایی چون انگشت نگاری از اتوبوس و شنیدن شهادت شهود پرونده مورد توجه قرار نگرفت و غیرعلنی بودن دادگاه روند رسیدگی عادلانه به این پرونده را مبهم کرده است. آنها همچنین اعتراف های آقای ثلاث را متاثر از شکنجه و کتک های شدید ماموران پلیس می دانند و می گویند محمد ثلاث هنگامی که حادثه اتوبوس رخ داد، در بازداشت ماموران نیروی انتظامی بود و نمی توانسته عامل این حادثه باشد. معترضان همچنین روند سریع رسیدگی به این پرونده را نشان دهنده وجود اراده ای غیرقضایی برای قربانی کردن متهم می دانند.

خانواده محمد ثلاث همچنین خواستار معاینه جسد محمد ثلاث توسط پزشکی قانونی بودند ولی زینب طاهری، وکیل محمد ثلاث در اکانت توییتر خودش خبر داده که جنازه محمد ثلاث توسط ماموران امنیتی به سرعت به شهر بروجرد که محل تولد بود، منتقل شده تا دفن شود. آقای ثلاث ۵۰ساله بود.

ایران وایر