تشریح وضعیت جامعه در دوران سلطنت خوارزمشاهیان؛ بعنوان مثال : چگونگی اعطاء القاب در دوران سلاطین خوارزمشاهی به سردمدارانی که بهزور مردم را به تبعیت از حکومت زر و زور و تزویر وادار مینمودند و دشمنی این حکومت با دراویش بویژه شیخ نجمالدین کبری و شاگردانش و شرح چگونگی انقراض حکومت درویشکُش خوارزمشاهیان.
اشارات اشعار:
رباعیات ابوسعید ابوالخیر :
آه دل درویش به سوهان ماند
گر خود نبرد برنده را تیز کند
غزلیات لسانالغیب خواجه حافظ شیرازی:
گرت چو نوح نبی صبر هست در غم طوفان
بلا بگردد و کام هزار ساله برآید
خوش بود گر محک تجربه آید به میان
تا سیه روی شود هر که در او غش باشد
شیخ اجلّ سعدی شیرازی:
بنشینم و صبر پیش گیرم
دنبالهٔ کار خویش گیرم
مجموعه آموزه ها و گفتارهای دکتر سیدمصطفی آزمایش
از همین مجموعه گفتار:
ظهور شَمَنها و انقراض نظام درویشکُش سلطانمحمد خوارزمشاه
انسان مغناطیسی «انسان، آسمان و زمین»؛ جلسه سوم