اهمیت حقّ النّاس؛ بقلم عندلیب
گدای عشقم و سلطان حسن شاه منست
به حسن نیت عشقم خدا گواه منست
اهمیت حق الناس
– هنگامه تشرّف به فقر
بخشی از خاطرات یک درویش گنابادی (صبح روز پس از تشرّف؛ هفتم صفر ۱۴۱۹ هـ.ق.) :
«… و بعد جناب آقای کیمند علیه الرحمه فرمودند : هر چه از حق الله تاکنون داشته ای با این بیعت، ما برعهده گرفته و از گردنت بر می داریم، اما حق النّاس را باید خودت ادا کنی.خدا از حقّ خودش – حق الله – می گذرد ولی از حق النّاس نه! در خدمت به خلق خدا باید کوشا باشی؛ با این بیعت گویی دوباره متولد شدی پس مِن بعد، هر آنچه انجام دهی مسئولیتش با خودت است … »
– رساله شریفه پند صالح اثر خامۀ حضرت حاج شیخ محمدحسن صالحعلیشاه گنابادی
حق مردم سخت تر از حق خداست که حق خدا اگرچه سختگیری شده و بر دادن نوید برکت داده اند ولی به بازگشت و استغفار می گذرد و می بخشد ولی حقّ مردم تا خودش نگذرد مشکلست.
حقّ النّاس با چنین نگاهی در مکتب فقر و درویشی خاصه آنکه لازمه تشرّف به فقر در سلسله جلیله نعمت اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی احقاق حقّ النّاس است و با این تعریف این فریضه از ملزومات تشرّف به فقر محسوب می گردد، فلذا تصرف غیرقانونی در اثر منظوم مرحوم آقای غلامرضا دبیران «نقض حق قانونی خانواده مرحوم آقای دبیران» است که از آن با نقض حقّ النّاس یاد میشود.
با این اوصاف ضرورت می یابد آقای جذبی سکوت را جایز نشمرده و بدلیل «نقض حقّ کپی رایت» -بمنزله حقِ النّاس- حق بازماندگان مرحوم دبیران را محترم شمرده و از خانواده ایشان جهت رفع مافات “حلالیت” طلبیده و به درگاه خداوند نیز توبه کنند تا بفرموده حضرت صالحعلیشاه در رساله شریفه پند صالح :
«در توبه دریست از درهای بهشت که همیشه و بر روی همه کس بازست.»
بشرط آنکه بازماندگان مرحوم غلامرضا دبیران از « حقِّ پدر مرحوم » خود بگذرند!
در غیر اینصورت با توجه به دستورات بزرگان حتی توبه نیز چاره ساز نخواهد بود؛ چرا که در رساله شریفه پندصالح در باب «حقّ النّاس»آمده است :
«… که حق مردم سخت تر از حقّ خداست که حق خدا اگرچه سختگیری شده و بر دادن نوید برکت داده اند ولی به بازگشت و استغفار می گذرد و می بخشد ولی حقّ مردم تا خودش نگذرد مشکلست…»
– «سکوت اختیار کردن» و به کنج عزلت خزیدن ، به تنهایی کافی نیست
“انصاف در قول” در رساله شریفه پندصالح اثر خامۀ حضرت حاج شیخ محمدحسن صالحعلیشاه گنابادی :
«کردار ناشایست مؤمنین بیشتر از هر چیز مردم را از حقّ دور می نماید… »
در این مقوله با استناد به دستورالعمل رساله شریفه پندصالح که مورد وثوق عموم فقراست و دستورات فقری و تأکید بزرگان عرفان و تصوف بر حقّ النّاس «استعفا و کناره گیری» آقای جذبی برای حفظ آبروی مکتب فقر و درویشی لازم می آید و در عین حال ، ضرورت ایجاب می کند که آقای جذبی بطور عمومی از خانواده و بازماندگان مرحوم غلامرضا دبیران «پوزش رسمی» طلبیده شاید که مورد قبول خانواده و بازماندگان ایشان واقع گردد. انشالله.
بقلم : عندلیب
نظرات طرح شده در این یادداشت الزاماً بازتاب دیدگاه اینفوصوفی نیست.