در لایحه بودجه ۱۳۹۸ ایران، سهم نهادهای مذهبی و تبلیغاتی حکومت و سازمان صدا و سیمای ایران در مجموع به بیش از پنج تریلیون تومان (۵۳۰۰ میلیون تومان) میرسد که حدود ۱۳ برابر بودجه “امور محیط زیست” است.
کل بودجه امور محیط زیست ایران که شامل مقابله با آلودگیهوا هم میشود ۴۰۳ میلیارد تومان است.
بودجه ۵ تریلیون تومانی نهادهای مذهبی و تبلیغاتی (به اضافه صدا و سیما)، به این معناست که حکومت ایران به ازای هر نفر حدود ۶۶ هزار تومان خرج نهادهای مذهبی و تبلیغاتی میکند.
این در حالی است که بودجه محیط زیست به ازای هر ایرانی، کمتر از پنج هزار تومان است.
برای یک مقایسه دیگر، سازمان بهزیستی ایران که برای ارائه خدمات حمایتی و تامین حداقل نیازهای اساسی افراد کم در آمد تاسیس شده است، امسال حدود ۴ هزار میلیارد تومان بودجه میگیرد. یعنی کمتر از ۵۰ هزار تومان به ازای هر ایرانی.
سازمان صدا و سیما، به تنهایی به عنوان بزرگترین نهاد تبلیغاتی حکومت ایران، حدود ۲ تریلیون تومان (۱۹۸۹ میلیارد تومان) بودجه میگیرد که به معنی ۲۵ هزار تومان به ازای هر نفر از جمعیت ایران است. این بودجه علاوه بر درآمد نامشخص این سازمان از تبلیغات، فروش برنامهها و گرفتن پول از حامیان برنامههای مختلف است. برای مقایسه نمودار زیر را ببنید:
نهادهای مذهبی و تبلیغاتی کدام هستند؟
در لایحه بودجه هرسال بودجه مربوط به “امور دین و مذهب” مشخص میشود. بودجه این بخش امسال یک تریلیون و ۳۰۰ میلیارد تومان (۱۳۲۲ میلیارد تومان) است که نسبت به پارسال دو درصد افزایش داشته است. اما بیبیسی فهرستی از نهادهای مذهبی و تبلیغاتی را از میان ردیفهای بودجه جدا کرده که وظایفشان مشخصا تبلیغ تفکرات رهبران حکومت ار نظر سیاسی، فرهنگی و مذهبی است.
در این فهرست که میتوانید جزئیات کامل آن را در پایان این گزارش ببیند، بیشترین سهم به “مرکز خدمات حوزههای علیمه” میرسد. بودجه این بخش بیش از یک تریلیون تومان است که بیش از یک سوم آن صرف “حق بیمه طلاب و روحانیون غیر شاغل” میشود؛ به عبارت دیگر بیمه بیکاری روحانیون.
در فهرست بلند سایر نهادهای تبلیغاتی و مذهبی، بودجههای هنگفتی به نهادها یا بخشهایی اختصاص یافته که وظایف مذهبی یا تبلیغاتی مشخص و محدودی دارند. برای نمونه “ستاد مرکزی راهیان نور” که مشخصا وظیفهاش تبلیغ روایتهای رسمی از جنگ و ترتیب دادن سفرهای دانشآموزان به مناطق جنگی است، ۲۵ میلیادر تومان بودجه دارد.
چند موسسه که وظایفشان حفظ آثار یا نگهداری از مقبره آیت الله روح الله خمینی است، در مجموع ۷۳ میلیارد تومان بودجه میگیرند.
البته جمع بودجه این نهادها نسبت به پارسال حدود ۱۱ درصد کمتر شده است که با توجه به تورم حدودا ۴۰ درصدی، میتواند به معنی کاهش بودجه این نهادها باشد.
جدول زیر بودجه نهادهای مذهبی یا تبلیغاتی که بیبیسی فارسی از لایحه بودجه امسال استخراج کرده را به ترتیب بزرگی اندازه بودجه سالانه نشان میدهد.
جوادی آملی گفت: همه امکانات و منابع در این مملکت وجود دارد با این حال سرطان اختلاس، حقوق های نجومی و بی مدیریتی، کشور را فلج می کند.
به گزارش ایسنا، جوادی آملی در دیدار جمعی از اساتید برجسته حوزه درمان سرطان و اعضای هیات مدیره انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران با تاکید بر اینکه باید اخلاق و دین در جامعه حاکم شود، بیان کرد: شهدا این کشور را طیب و طاهر کردند که در زیارت وارث می خوانیم «طبتم و طابت الأرض الّذی فیها دفنتم» در سرزمین طیب هم باید میوه طیب و طاهر به ثمر برسد؛ اما متاسفانه شاهد مشکلاتی همچون اختلاس، حقوق های نجومی و بی مدیریتی در کشور هستیم، تا اخلاق و دین در جامعه حاکم نشود، این گونه مشکلات حل نخواهد شد.
وی اظهار کرد: مشکل اساسی کشور آن سرطان فکری است که امروز با آن درگیر هستیم، همه امکانات و منابع در این مملکت وجود دارد با این حال سرطان اختلاس، حقوق های نجومی و بی مدیریتی، کشور را فلج می کند و تا این غده های بدخیم سرطانی حل نشود دیگر مشکلات کشور در حوزه های مختلف از جمله حوزه بهداشت و درمان حل نخواهد شد.
این مرجع تقلید عنوان کرد: شما که اساتید و فرهیختگان این کشور هستید باید به شاگردان خود بیاموزید که مرگ پوسیدن نیست، انسان در مواجهه با مرگ، مرگ را می میراند نه اینکه بمیرد، برخی خیال می کنند با مردن می پوسند و تمام می شوند در نتیجه به هر کاری دست می زنند و تا از دستشان بر می آید اختلاس و دزدی می کنند، در حالی که بیان قرآن این است که «کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَهُ الْمَوْتِ»؛ یعنی انسان مرگ را می میراند نه اینکه بمیرد؛ چرا که هر ذائقی، مذوق را هضم می کند؛ لذا بعد از مرگ انسان تا ابد می ماند و باید پاسخگوی اعمال خود باشد.
جوادی آملی اضافه کرد: عادل از عدل بالاتر است چون عدل وصف اوست، طبیب از طب بالاتر است چون طب وصف اوست، در مقابل اختلاس گر هم از اختلاس بدتر است مانند اینکه مار از سم بدتر است چون سم اثر اوست.
وی ادامه داد: قرآن به ما می گوید هر چه در دنیا است آیینه است، اگر کسی به شناخت خود آیینه اکتفا کند در حقیقت کور است، شخص بینا کسی است که ببیند آیینه چه کسی را نشان می دهد و مفهوم حقیقی علم دینی همین است.
وی در پایان تاکید کرد: نخبگان علمی خارج از کشور باید به کشور بازگردند و در این سرزمین تلاش و کوشش کنند و اداره کشور خود را به دست بگیرند، تا آن نیروی متخصصِ عمیقِ عادلِ عاقلِ متدین در کشور نباشد این مشکلات در کشور وجود خواهد داشت.
بودجه ۹۸؛ افزایش بودجه سپاه و وزارت اطلاعات
در لایحه بودجه ۱۳۹۸ ایران، ردیف بودجه “امور دفاعی و امنیتی” نسبت به پارسال حدود ۱۶ درصد کاهش یافته است که معادل ۱۰ هزار میلیارد تومان است. در بودجه سال آینده همچنین تخصیص بودجه به نهادهای اصلی امنیتی و نظامی هم دچار تغییرات قابل توجهی شده است.
البته در ردیف “امور دفاعی و امنیتی” بودجه وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی در نظر گرفته نشده است. اگر بودجه این نهادها را هم در نظر بگیریم، کل بودجه تخصیص یافته به نهادهای اصلی نظامی و امنیتی به حدود ۶۲ هزار میلیادر تومان میرسد.
بیشترین افزایش بودجه نسبت به پارسال، به ترتیب به وزارت اطلاعات با ۳۱ درصد و ستاد مشترک سپاه پاسداران با ۲۶ درصد رسیده است. در همین حال بودجه ستاد کل نیروهای مسلح، ۷۵ درصد و وزارت دفاع ۵۰ درصد کاهش داشته است.
توضیح:برای کوتاهتر شدن فهرست نهادها، بودجه قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا که وظایفی شبیه به ستاد کل نیروهای مسلح دارد جزو بودجه این نهاد در نظر گرفته شده است.
نمودار زیر، بودجه پیشنهادی هفت نهاد نظامی و امنیتی ایران را برای سال آینده نشان میدهد. سپاه با ۲۵/۵ هزار میلیارد تومان بالاترین سهم را دارد.
توضیح: حدود ۱۶۰ میلیارد تومان هم به بخش حفاظت اطلاعات در نهادهای نظامی اختصاص داده شده است که برای سادهتر شدن فهرست، به مجموع بودجه نهادها اضافه شده است.
برای مقایسه در جدول زیر، مقدار بودجه نهادهای نظامی و امنیتی ایران برحسب تومان و دلار آمده است. برای محاسبه معادل دلاری، هم از نرخ رسمی دلار که ۴۲۰۰ تومان است استفاده شده و هم میانگین قیمت آزاد و رسمی که حدود ۷۳۰۰ تومان میشود.
و در نهایت برای آن که تصویری بزرگتر از بودجه دفاعی و امنیتی ایران به دست بیاورید، بودجه ایران با چند کشور خاورمیانه مقایسه شده است. برای این مقایسه، از آمارهای “انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم” استفاده شده است که مربوط به سال ۲۰۱۷ میلادی است و در مورد ایران – به دلیل روش تحقیق این موسسه – رقمها با رقمهایی که در بالا می بینید یکی نیست.